Żelazo – fakty i mity. Rozprawiamy się z najczęstszymi błędnymi przekonaniami!

Żelazo to jeden z kluczowych minerałów w naszej diecie, niezbędny do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Odpowiada za transport tlenu we krwi, wspiera odporność i wpływa na poziom energii. Niestety, wokół żelaza narosło wiele mitów, które mogą prowadzić do błędnych wyborów żywieniowych. Czas oddzielić fakty od fikcji!

Mit 1: Tylko mięso jest źródłem żelaza

✅ Fakt: Mięso, zwłaszcza czerwone, rzeczywiście jest bogatym źródłem żelaza hemowego, które organizm przyswaja najłatwiej. Jednak rośliny również dostarczają żelazo – choć w formie niehemowej, która wchłania się gorzej. Można jednak zwiększyć jego przyswajalność, łącząc je z witaminą C, np. dodając do posiłku cytrusy, paprykę lub natkę pietruszki.

Mit 2: Niedobór żelaza dotyczy tylko wegetarian

✅ Fakt: Choć osoby na diecie roślinnej muszą bardziej zwracać uwagę na źródła żelaza, jego niedobory mogą występować także u osób jedzących mięso, zwłaszcza jeśli spożywają dużo produktów przetworzonych lub cierpią na problemy z wchłanianiem składników odżywczych. Niedokrwistość z niedoboru żelaza może również dotyczyć kobiet w ciąży, sportowców czy osób z chorobami przewodu pokarmowego.

Mit 3: Nadmiar żelaza nie szkodzi

✅ Fakt: Zbyt wysokie spożycie żelaza może być równie groźne, jak jego niedobór. Organizm nie wydala nadmiaru tego minerału łatwo, co może prowadzić do uszkodzenia narządów wewnętrznych, stresu oksydacyjnego, a nawet zwiększonego ryzyka chorób serca. Dlatego suplementacja żelaza powinna być stosowana tylko po konsultacji z lekarzem.

Mit 4: Kawa i herbata nie mają wpływu na przyswajanie żelaza

✅ Fakt: Kawa i herbata zawierają polifenole i taniny, które mogą zmniejszać wchłanianie żelaza, szczególnie tego pochodzenia roślinnego. Aby uniknąć tego efektu, warto spożywać napoje zawierające kofeinę co najmniej godzinę przed lub po posiłku bogatym w żelazo.

Mit 5: Szpinak to najlepsze źródło żelaza

✅ Fakt: Choć szpinak zawiera żelazo, to jednocześnie obfituje w szczawiany – substancje, które ograniczają jego przyswajalność. Lepszymi roślinnymi źródłami żelaza są np. soczewica, ciecierzyca, tofu czy pestki dyni.

Mit 6: Żelazo to tylko kwestia energii i anemii

✅ Fakt: Choć żelazo kojarzy się głównie z zapobieganiem anemii i zmęczeniu, pełni ono wiele innych ról w organizmie. Wspiera układ odpornościowy, prawidłową pracę mózgu i mięśni oraz bierze udział w syntezie DNA. Niedobór może prowadzić nie tylko do osłabienia, ale również do pogorszenia koncentracji i nastroju.

Jak zadbać o odpowiednią ilość żelaza w diecie?

Aby utrzymać właściwy poziom żelaza, warto spożywać różnorodne produkty bogate w ten składnik, zarówno pochodzenia zwierzęcego, jak i roślinnego. Kluczem do lepszego przyswajania jest łączenie żelaza z witaminą C oraz unikanie produktów, które mogą blokować jego wchłanianie. A jeszcze więcej informacji o tym ważnym składniku znajdziesz w tym wpisie (klik).

Czy znasz te fakty i mity? A może któreś z nich Cię zaskoczyły? Podziel się swoimi doświadczeniami w komentarzach! 😊