Kosmetyki w ciąży – co stosować, a czego unikać? Bezpieczna pielęgnacja dla przyszłych mam

Ciąża to wyjątkowy czas, w którym organizm kobiety przechodzi wiele zmian – również skóra może reagować inaczej niż zwykle. W tym okresie warto zwrócić szczególną uwagę na skład kosmetyków, aby uniknąć substancji, które mogłyby zaszkodzić mamie lub dziecku. Oto przewodnik po bezpiecznej pielęgnacji w ciąży i po porodzie.

Składniki zakazane w ciąży

Niektóre składniki kosmetyków mogą przenikać przez skórę i wpływać na rozwój płodu. W ciąży lepiej unikać:

1. Retinoidy (Retinol, Retinal, Retinyl Palmitate) – mogą powodować wady rozwojowe płodu.
2. Kwasy: kwas salicylowy (Salicylic Acid), azelainowy (Azelaic Acid), glikolowy (Glycolic Acid), migdałowy (Mandelic Acid)- ich stosowanie może prowadzić do nadmiernej reakcji skórnych.
3. Niestabilne filtry UV (np. Ethylhexyl Methoxycinnamate/Octyl Methoxycinnamat)- mogą przenikać przez skórę.
4. Olejki eteryczne- wiele z nich może szkodzić rozwijającemu się płodowi i wpływać negatywnie na utrzymanie ciąży.
5. Niektóre konserwanty*- fenoksyetanol (Phenoxyethanol), parabeny (np. Methylparaben) czy donory formaldehydu (np. DMDM Hydantoin, Diazolidinyl Urea)
6. Formaldehyd i jego pochodne (Formalin, Methanal Methyl aldehyde, Methylene oxide, Morbicidacid, Oxymethylene)- produkty z formaldehydem muszą być odpowiednio oznaczone, bo mogą powodować powikłania ciąży.
7. Ftalany (Phthalates) – związki te są podejrzewane o działanie szkodliwe na płód.
8. Aminy (Triethanolamine, Ethanoloamine, Monoamine)- mają właściwości alergizujące i przenikające przez skórę
9. Triklosan (Triklosan)- może mieć negatywny wpływ na zdrowie, szczególnie w przypadku kobiet w ciąży.
10. Dihydroksyaceton (Dihydroxyacetone, DHA)- zaleca się unikanie aerozoli samoopalających, które mogą prowadzić do narażenia dróg oddechowych na DHA.
11. Silne detergenty (SLS, SLES) – mogą podrażniać wrażliwą skórę w ciąży.
12. Substancje zapachowe niewiadomego pochodzenia (Parfum) – często powodują podrażnienia i alergie.

*badania nie są zgodne co do wpływu fenoksyetanolu na ciąże, obecnie ten środek uznaje się za bezpieczny, ale jeśli mamy wybór lepiej go unikać

Producent nie musi Cię poinformować, że jego kosmetyk nie jest bezpieczny dla kobiety w ciąży

Zamieszczenie na opakowaniu kosmetyku informacji, że nie jest on polecany kobietom ciężarnym jest wyrazem dobrej woli producenta. Żadne przepisy nie nakazują mu zamieszczania takiej informacji. To w twojej kwestii leży zweryfikowanie czy powinnaś się w niego zaopatrzyć czy też lepiej, abyś zostawiła go na sklepowej półce.

Składniki rekomendowane w ciąży

Bezpieczne kosmetyki dla przyszłych mam powinny zawierać łagodne i naturalne składniki, takie jak:

1. Kwas hialuronowy (Hyaluronic Acid, Sodium Hyaluronate)– intensywnie nawilża skórę, zatrzymując wodę w jej głębszych warstwach. Jest bezpieczny, ponieważ nie wnika głęboko w skórę, a jedynie tworzy na jej powierzchni ochronny film.
2. Pantenol (Panthenol) – koi podrażnienia, łagodzi stany zapalne i przyspiesza regenerację skóry. Idealny dla skóry wrażliwej i skłonnej do zaczerwienień.
3. Naturalne oleje (np. olej migdałowy, olej z awokado) – bogate w nienasycone kwasy tłuszczowe i witaminy, odżywiają, nawilżają i wzmacniają barierę hydrolipidową skóry.
4. Peptydy miedziowe (Copper tripeptide-1) – stymulują produkcję kolagenu i elastyny, wspierając regenerację skóry oraz redukując drobne zmarszczki. Są łagodne i bezpieczne w ciąży.
5. Ceramidy (Ceramide EOP; Ceramide NP)– odbudowują naturalną barierę ochronną skóry, zapobiegając utracie wody i chroniąc przed czynnikami zewnętrznymi. Szczególnie polecane dla skóry suchej i atopowej.
6. Niekwasowa witamina C (np. Magnesium Ascorbyl Phosphate) – działa rozjaśniająco na przebarwienia, stymuluje produkcję kolagenu i działa antyoksydacyjnie, bez ryzyka podrażnień.
7. Kwasy PHA (np. gluconolakton) – delikatnie złuszczają naskórek, nawilżają i poprawiają teksturę skóry, nie powodując podrażnień. Bezpieczna alternatywa dla kwasów AHA/BHA.
8. Mocznik w niskich stężeniach (do 10%) – delikatnie złuszcza, nawilża i zmiękcza skórę, nie naruszając jej naturalnej bariery ochronnej.
9. Śluz ślimaka (Snail secretion filtrate) – bogaty w alantoinę, kolagen i elastynę, koi podrażnienia, przyspiesza gojenie i regenerację skóry.
10. Filtry mineralne (Titanium Dioxide, Zinc Oxide) – tworzą na skórze fizyczną barierę, odbijającą promienie UV. Są bezpieczne, nie wnikają w głąb skóry i nie zaburzają gospodarki hormonalnej.
11. Ekstrakty roślinne (np. z rumianku, aloesu, wąkroty azjatyckiej) – działają łagodząco, przeciwzapalnie i nawilżająco. Wąkrota azjatycka dodatkowo wspiera regenerację skóry i redukuje widoczność blizn.
12. Łagodne detergenty (np. Coco Glucoside, Sodium Cocoyl Glutamate, Lauryl Glucoside) – delikatnie oczyszczają skórę, nie naruszając jej naturalnego płaszcza lipidowego. Idealne do skóry wrażliwej i skłonnej do podrażnień.

Jakie więc produkty będą odpowiednie dla przyszłej mamy? O produktach do ciała, które mają zapobiegać rozstępom już pisaliśmy już TUTAJ. Teraz zajmiemy się pozostałymi aspektami pielęgnacji.

Jak zmieniają się potrzeby skóry w ciąży?

W ciąży skóra może stać się bardziej wrażliwa, sucha lub skłonna do przebarwień (tzw. ostuda ciążowa). Często pojawiają się również rozstępy, zwłaszcza na brzuchu, piersiach i udach. Dlatego warto postawić na:

• Nawilżanie – sięgaj po kremy i balsamy z kwasem hialuronowym, ceramidami i pantenolem.
• Ochrona przed słońcem – stosuj kremy z filtrami, aby zapobiec przebarwieniom.
• Walka z rozstępami – masuj skórę 2 razy dziennie balsamami z masłem shea, olejem kokosowym lub witaminą E.
• Delikatne oczyszczanie – wybieraj łagodne żele myjące i od czasu peeling złuszczający enzymatyczny lub delikatne kwasy PHA
• Składniki aktywne- tutaj nie ma dużego wyboru, ale witamina C lub peptydy miedziowe, świetnie zadbają o kondycję skóry.

W ciąży i po porodzie kluczowa jest bezpieczna i świadoma pielęgnacja. Unikaj składników, które mogą zaszkodzić, a postaw na łagodne, naturalne formuły. Polecamy zwłaszcza zakup tych, które będą odpowiednie też dla maluszka, żeby nie musieć stosować kilku kosmetyków dla mamy i dziecka. Pamiętaj, że zmiany skórne w tym okresie są normalne, a odpowiednia pielęgnacja pomoże Ci zachować komfort i zdrowy wygląd.

Źródła:

Kaplan YC, Ozsarfati J, Etwel F, Nickel C, Nulman I, Koren G. Pregnancy outcomes following first-trimester exposure to topical retinoids: a systematic review and meta-analysis. Br J Dermatol. 2015;173(5):1132-1141. doi:10.1111/bjd.14053

Garlantézec et. al. (2013). Urinary Glycol Ether Metabolites in Women and Time to Pregnancy: The PELAGIE Cohort. Environmental Health Perspectives. 121. 1167-1173. 10.1289/ehp.1206103.

Dréno, B., Zuberbier, T., Gelmetti, C., Gontijo, G. and Marinovich, M. (2019), Safety review of phenoxyethanol when used as a preservative in cosmetics. J Eur Acad Dermatol Venereol, 33: 15-24. https://doi.org/10.1111/jdv.15944

Shin B, Kwon JA, Park EK, et al. Prenatal Exposure to Parabens Affects Birth Outcomes through Maternal Glutathione S-Transferase (GST) Polymorphisms: From the Mothers and Kids Environmental Health (MAKE) Study. Int J Environ Res Public Health. 2021;18(6):3012. Published 2021 Mar 15. doi:10.3390/ijerph18063012

M.K. Trivedi, G. Kroumpouzos, J.E. Murase, A review of the safety of cosmetic procedures during pregnancy and lactation, International Journal of Women's Dermatology, Volume 3, Issue 1,2017,6-10, https://doi.org/10.1016/j.ijwd.2017.01.005.

Dosoky NS, Setzer WN. Maternal Reproductive Toxicity of Some Essential Oils and Their Constituents. Int J Mol Sci. 2021;22(5):2380. Published 2021 Feb 27. doi:10.3390/ijms22052380

Martínez-Martínez, Maria & Alegre Martinez, Antoni & Cauli, Omar. (2021). Prenatal exposure to phthalates and its effects upon cognitive and motor functions: A systematic review. Toxicology. 463. 152980. 10.1016/j.tox.2021.152980.

Etzel TM, Calafat AM, Ye X, et al. Urinary triclosan concentrations during pregnancy and birth outcomes. Environ Res. 2017;156:505-511. doi:10.1016/j.envres.2017.04.015