Wszystko, co powinieneś wiedzieć o jajkach

Zbliża się Wielkanoc, czyli czas kiedy jajko króluje na polskich stołach. Jeśli do tej pory nie zwracałaś/-eś uwagi na to jakie jajko kupujesz to pora na zmiany! Co oznaczają cyferki na jajkach? Jak ocenić ich świeżość? Dzisiaj się przekonasz! 

"1", "2", "3" czy "0"?

Przedstawiona powyżej infografika wyjaśnia co oznacza kod na jajku. Najważniejsza dla Ciebie powinna być pierwsza cyfra, ponieważ oznacza ona system hodowli kur. I tak możesz wybierać między "zerówkami", "jedynkami", "dwójkami" i "trójkami".

Najlepsze będą "zerówki", ponieważ kury mogą chodzić wolno i są żywione ekologiczną paszą. Kupując ekologiczne jajka zapłacisz więcej, ale masz pewność, że wiesz co jesz :)

Ewentualnie możesz skusić się na "jedynki", które znoszone są przez kury z tzw. wolnego wybiegu. Jednak musisz się liczyć z tym, że mogą być karmione sztucznymi paszami.

"Dwójek" ani "trójek" nie polecam. Kupując te jajka godzisz się na warunki, w jakich kury są trzymane. Chyba nie muszę Ci przypominać jak wygląda chów klatkowy?

Chwyty reklamowe

Jajka reklamowane jako pochodzące od kur karmionych paszą zbożową wolną od GMO niekoniecznie są lepszym wyborem. Jaja te są droższe od innych, również "trójki"... Producent szczyci się tym, że jego kury nie są karmione GMO, ale nie może się pochwalić tym, że mogą one chodzić po świeżym powietrzu (w przypadku "trójek" i "dwójek"). A wiele osób spojrzy na cenę i nazwę (Świeże Jaja) i może pomyśleć, że na pewno są to "jedynki" albo "zerówki". Poza tym reklama też robi swoje: "jeśli jest reklamowane to znaczy, że jest dobre" albo "jest drogie to musi być wysokiej jakości". Dlatego uważaj na takie produkty. Uważam, że najpewniejszym wyborem są jaja ekologiczne.

Niestety większość jaj dostępnych w sklepach to "trójki". W osiedlowych sklepach zazwyczaj można kupić tylko i wyłącznie jaja z chowu klatkowego... Dlatego zacznijmy kupować jajka z chowu ekologicznego (ewentualnie z wolnego wybiegu)! Może większe zainteresowanie takimi jajkami sprawi, że zaczną wypierać"trójki"?! I kury już nie będą przetrzymywane w tych ciasnych klatkach...

Chcesz mieć pewność, że jaja, które chcesz użyć są świeże? Jest na to niezawodny sposób! Najskuteczniejszy jest test w wodzie, ponieważ nieświeże jaja są wypełnione powietrzem. Jaja, które obrócą się pionowo i wypłyną na powierzchnię wody są stare. Z kolei te, które zostaną na dnie są świeże i można je spokojnie jeść.

Mycie jaj

Nie ma żadnych norm, które określają dopuszczalny poziom bakterii na powierzchni skorup jaj. Ogólne zalecenia określają, że produkty spożywcze powinny być wolne od zanieczyszczeń bakteriologicznych. Przepisy nie dopuszczają mycia ani czyszczenia skorup przez producentów, ponieważ czynności te mogą uszkodzić skorupkę. Dlatego to my-konsumenci powinniśmy myć jaja.

Skorupka każdego jaja jest różna i jej mikroflora zależy od wielu czynników:

• stanu zdrowia niosek,
• systemu utrzymania,
• oddziaływania mikroflory stałej i przejściowej,
• zanieczyszczeń mikrobiologicznych paszy i pomieszczeń produkcyjnych,
• postępowania z jajami bezpośrednio po zniesieniu,
• rodzaju stosowanych opakowań do jaj,
• przechowywania jaj,
• oraz ich świeżości.

Bezściółkowy system chowu niosek sprzyja rozwojowi patogennych bakterii z grup: Coli, Salmonella, Streptococcus, Staphylococcus i Yersinia. Jest to związane z obecnością w kurniku odchodów ptaków, resztek paszowych, złuszczonych nabłonków, w których przebywają nioski. Natomiast w systemie ściółkowym jako podłoże stosuje się siano lub słomę, dzięki czemu w ściółce, oprócz bakterii pochodzących z odchodów niosek, znajduje się też mikroflora bytująca na roślinach, w tym również grzyby mikroskopowe i wytwarzane przez nie mikotoksyny.

Jaja powinny być przechowywane w lodówce – w przegródce przeznaczonej na jajka, bądź w zamykanym opakowaniu – lub w innym suchym i chłodnym miejscu. Jajka powinny być ułożone tępym końcem ku górze, tak aby spowolnić proces powiększania się komory powietrznej. Istotne jest także, aby nie miały bliskiego kontaktu z innymi produktami, ponieważ łatwo przejmują ich smak i zapach. Dodatkowo zarówno jajka jak ich opakowanie mogą być skażone mikrobiologicznie, więc bliski kontakt z innymi produktami – szczególnie tymi, których nie myje się przed spożyciem – może stanowić zagrożenie.

Nigdy nie myjcie jaj przed przechowywaniem, ponieważ zabieg ten powoduje usunięcie ze skorupki otoczki mucynowej, która chroni pory skorupy przed wnikaniem do wnętrza jaja drobnoustrojów. Z tego względu, jaja pozbawione tej otoczki szybciej się psują. Mycie pozwala na usunięcie mikroorganizmów tylko w powierzchni jaja, natomiast całkowite ich wyeliminowanie gwarantuje jedynie obróbka termiczna tj. gotowanie, smażenie, pieczenie.

Pałeczki Salmonelli, bo to ona jest najczęstszą przyczyna zatruć pokarmowych, ginie w temperaturze 60-65°C.  Dlatego trzeba uważać na produkty, w których jaja nie poddane są takiej obróbce np. lody, majonez, kogel-mogel, masy czy leguminy. Przestrzeganie zasad higieny, w tym mycie jaj, zmniejsza ryzyko zatruć pokarmowych.