W poszukiwaniu ciepłych dzianin warto potrafić rozróżnić wszechobecny akryl od tradycyjnej wełny i dobrać skład do swoich potrzeb.    

Dla laika bywa trudno odróżnić miękkie, akrylowe sploty od prawdziwej wełny. Tym bardziej, że sposób obróbki przędzy (zarówno tej naturalnej, jak i syntetycznej) wpływa nie tylko na estetykę, ale także na chwyt materiału. Rodzaj splotu, grubość włóczki czy ewentualne domieszki nie pozostają bez znaczenia. Przed zakupem, warto spojrzeć na metkę i poznać skład, żeby oszczędzić sobie rozczarowań lub kłopotów z odpowiednią pielęgnacją.

Tradycyjna wełna jest pochodzenia owczego i wyróżnia się wyjątkową budową włókien. Charakterystyczne łuski (oraz ewentualne resztki lanoliny – tłuszczu zwierzęcego)  sprawiają, że ten naturalny materiał świetnie ochroni nas przed zimnem i wilgocią. Wełna trzyma formę, a sprężyste włókna praktycznie się nie mną. Warto zatem nauczyć się o nią dobrze dbać, tak aby wełniane produkty służyły nam jak najdłużej. 

Chociaż tradycyjnie wełna jest pochodzenia owczego, to szczególnie alergicy powinni mieć na uwadze produkty z alpaki lub kaszmiru (wełny kóz kaszmirskich). Delikatną alternatywą jest także wełna owiec merino (bo owca owcy nierówna!). Warto jednak uczulić się na mylące deklaracje marketingowe i sprawdzać składy – niewielki procent wełny nie będzie odczuwalny w użytkowaniu.

To naturalne włókno ma jednak także swoje wady. Wełna oczywiście nie jest produktem wegańskim, a jej pozyskiwanie często wiąże się z cierpieniem zwierząt. Ponadto źle dobrana wełna może uczulać delikatną skórę. Wełna wymaga także uważnej pielęgnacji – w przeciwnym wypadku może się kurczyć, filcować lub blaknąć. Niestety jest także podatna na mole – warto przyłożyć wagę do sposobu jej przechowywania.

Właściwości wełny w skrócie:

• Włókno naturalne pochodzenia zwierzęcego
• Podlega biodegradacji i jest recyklowana
• Posiada właściwości termoizolacyjne
• Posiada właściwości antybakteryjne i hipoalergiczne
• Duża higroskopijność – świetnie wchłania wilgoć
• Nie elektryzuje się
• Chroni przed światłem UV
• Łuskowate włókna wolniej się brudzą i nie chłoną zapachów
• Zachowuje kształt
• Sprężyste, niegniotące się włókna
• Nieodpowiednio pielęgnowana – kurczy się i filcuje
• Niewłaściwie dobrany rodzaj wełny może irytować delikatną skórę
• Wystawiona na słońce blaknie, a włókna słabną
• Podatna na mole (zależnie od impregnacji i sposobu przechowywania)

Najbardziej popularnym zamiennikiem wełny jest akryl. Lekki, miękki, puchaty, bywa nazywany “sztuczną wełną”. To wszechobecna i tania alternatywa dla naturalnych włókien, które często odstraszają ceną. Tak jak i poliester, akryl ma swoje plusy – poza przystępną ceną, jest przede wszystkim “łatwy w obsłudze”. Jego włókna są wytrzymałe, nie traci koloru, szybko schnie i nie zjedzą go mole. Jednak, podobnie jak poliester, akryl to włókno syntetyczne na bazie pochodnych ropy naftowej. Co za tym idzie, nie podlega biodegradacji i obecnie nie jest surowcem powszechnie recyklowanym. Z uwagi na brak właściwości higroskopijnych, akryl nie absorbuje wody. To sprawia, że wiele osób jest zdania, że “akryl grzeje przez efekt zapocenia” – chroni przed czynnikami zewnętrznymi, ale także nie oddycha i nie odprowadza wody na zewnątrz.

Właściwości akrylu w skrócie:

• Włókno syntetyczne na bazie pochodnych ropy naftowej
• Nie podlega biodegradacji, ani powszechnemu recyklingowi
• Odporny na działanie insektów
• Izoluje przed wilgocią – nie wchłania jej (tzn. także nie odprowadza potu)
• Szybko schnie (bo nie wchłania wody)
• Elektryzuje się
• Chroni przed światłem UV
• Nie traci koloru
• Łatwy w pielęgnacji, nie kurczy się
• Często się kulkuje (pilling)
• Może być delikatniejszy dla skóry niż tradycyjna wełna (alternatywa dla alergików)

W doborze idealnej garderoby na zimę, warto zatem zrobić swój własny bilans zysków i strat. A przede wszystkim – czytać metki, żeby lepiej zrozumieć swoje ubranie.