Spojrzenie na metkę przed zakupem pomoże nam dokonać świadomych wyborów – dobrać odpowiedni materiał do naszych potrzeb, sprawdzić pochodzenie ubioru i ewentualne certyfikaty, a także poznać instrukcje pielęgnacji produktu.
Dobre ubranie to takie, które spełnia swoją funkcję. Lektura metki pomoże nam ocenić czy wypatrzona rzecz sprosta naszym oczekiwaniom i zostanie z nami na dłużej.
Skóra jest naszym największym organem – nie zapominajmy, że nasze ubrania są z nią w stałym kontakcie. Podobnie jak stosowane kosmetyki, noszona garderoba ma wpływ na nasz organizm i może prowadzić np. do alergii.
Na co zwracać uwagę?
Podczas gdy dodatkowe przywieszki często mają charakter marketingowy, wszywki muszą spełniać określone wymogi prawne. Producent jest zobowiązany podać skład surowcowy, rozmiar i sposób konserwacji produktu. Zwracaj zatem uwagę na metki wewnątrz ubrania.
Co znajdziemy na metce?
- Skład surowcowy, który pomoże ocenić właściwości materiału np. bawełna, wiskoza, poliester etc.
- Instrukcję optymalnej pielęgnacji ubioru dot. prania, suszenia, prasowania itd. (mała rada – nie odcinaj jej! O tym jak prać nową bluzkę zapomnisz szybciej niż myślisz, a także utrudnisz życie nabywcom w drugim obiegu)
- Informację na temat pochodzenia produktu np. made in Poland
- Rozmiar ubrania np. XL lub 34/35 jak w dżinsach (obwód w pasie/długość nogawki w calach)
Współcześnie wiele ubrań składa się z mieszanki surowców np. 96% bawełna, 4% elastan. Domieszki surowców mogą mieć sensowne uzasadnienie funkcjonalne np. kilka procent elastanu w wąskich bawełnianych dżinsach. Zasadność się kończy kiedy wełniany sweter okazuje się być tzw. wool blend i w efekcie ma więcej akrylu niż wełny. W takim wypadku trzeba przyjąć do wiadomości, że ten zabieg miał na celu jedynie obniżenie kosztów. Dodatkowo – takie mieszanki na obecną chwilę bardzo trudno poddać recyklingowi.
Splot i włókna – czyli o właściwościach materiałów
O charakterze ubrania decyduje nie tylko fason, ale oczywiście także materiał. To umiejętne dobranie tych elementów zależnie od docelowej funkcji ubioru świadczy o jakości design’u.
Podstawowa wiedza na temat właściwości włókien i ich splotów jest bardzo pomocna w doborze optymalnej garderoby.
Włókna dzielimy na trzy rodzaje:
- Naturalne – pochodzenia roślinnego lub zwierzęcego np. bawełna lub wełna
- Sztuczne – pochodzenia naturalnego, ale przetworzone chemicznie np. włókna na bazie celulozy, jak wiskoza
- Syntetyczne – materiały wytworzone przez człowieka na bazie pochodnych ropy naftowej
To właśnie rodzaje wykorzystanych włókien powinniśmy znaleźć na metce jako skład surowcowy.
Poniżej właściwości tych najczęściej spotykanych w odzieży:
- Bawełna – doskonale wchłania wodę i jest przewiewna. Zależnie od splotu, ma wszechstronne zastosowanie, jednak ma także tendencję do odbarwiania się.
- Poliester – wytrzymały i świetnie trzyma kolor. Sprawdzi się w funkcjonalnych ubraniach sportowych, ale jego tania odsłona w letnich bluzkach może przybrać charakter plastikowego worka…
- Wiskoza – swoją gładkością i blaskiem przypomina jedwab. Dobrze chłonie wilgoć, ale niestety mokra jest podatna na zniszczenia. Do tego łatwo się mnie, kurczy i… ma charakter łatwopalny.
Surowiec, jakim jest w tym wypadku włókno, jest następnie przerabiany np. na przędzę, a ta z kolei służy do splecenia tkaniny lub dzianiny. Większość naszych ubrań jest właśnie tkana lub dziana. Istnieje jeszcze jeden typ materiałów, który zakłada łączenie włókien w inny sposób – mowa o tzw. włókninach.
Jeśli chodzi o rodzaje materiałów standardowo stosowanych w odzieży mamy zatem trzy typy:
- Tkaniny – złożone co najmniej z dwóch nici – pionowej osnowy i poziomego wątku. Nici krzyżują się tworząc różnorodne sploty o swoistej charakterystyce np. batyst lub satyna.
- Dzianiny – powstają w wyniku zapętlania jednej nici w oczka. Kombinacja tzw. oczek lewych i prawych tworzy różne sploty o różnej fakturze i właściwościach np. dżersej.
- Włókniny – tzw. wyrób nietkany. Powstaje poprzez mechaniczne zespolenie włókien jak igłowanie lub klejenie, np. neopren.
Zarówno tkaniny, dzianiny, jak i włókniny mogą powstawać z tego samego surowca np. bawełny. Nie należy mylić typu splotu z surowcem – satyna (rodzaj splotu tkaniny) może być jedwabna, ale także bawełniana lub poliestrowa!
Certyfikaty odzieży
Chcesz kupować świadomie i zależy Ci na sprawdzonej jakości? Zwracaj uwagę na certyfikaty. Poniżej kilka najpowszechniejszych, które dadzą Ci wgląd w pochodzenie materiałów i proces produkcji:
- GOTS (Global Organic Textile Standard) – certyfikuje ekologiczne pochodzenie włókien, materiałów lub gotowych produktów
- Fair Trade – certyfikat zapewniający uczciwe relacje w handlu na każdym stopniu produkcji
- Oeko-Tex – zastrzeżony znak towarowy przyznawany przez Międzynarodowe Stowarzyszenie Badań i Testowania w Dziedzinie Ekologii Tekstyliów i Skóry
Jak kupować świadomie
Jak w morzu nowych kolekcji i w obliczu chwytliwych kampanii reklamowych wybrać to, czego naprawdę potrzebujesz?
Przed zakupem sprawdź metkę i zadaj sobie kilka pytań:
- W jakich okolicznościach chcę nosić to ubranie – jaką ma przyjąć funkcję?
- Jestem gotowa/y poświęcić czas i pieniądze na jego pielęgnację?
- Interesują mnie warunki i proces jego produkcji?