Dziś bardzo dużo mówi się o składach żywności. Świadomość tego, co w niej siedzi, czego powinniśmy unikać i jakie produkty wybierać jest coraz większa – ale czy zastanawialiście się nad opakowaniami, w których sprzedaje się produkty? Przechowywana żywność sama w sobie podlega przemianom, które wpływają na jej skład chemiczny i fizyczny, ale plastikowe opakowania – bo o nich dziś będzie mowa – “dolewają oliwy do ognia”.

Plastik bardziej praktyczny, niż szkło 

W praktyce plastik ma sporą przewagę nad opakowaniami szklanymi – bo jest lekki, bo zajmuje mało miejsca, bo wystarczy coś zawinąć folią/wrzucić do pudełeczka, bo tak wygodniej. Dlatego też często przechowujemy żywność w tego typu opakowaniach – niestety, plastik ma niekorzystny wpływ nie tylko na pożywienie, ale także na zdrowie. Nie jest on ani bezpieczny, ani ekologiczny – to tworzywo sztuczne. Plastik plastikowi nierówny – jednak każdy z nich składa się z polimerów, czyli długaśnych łańcuchów cząsteczek połączonych ze sobą. Wiele polimerów wydziela substancje szkodliwe, które negatywnie oddziałują na zdrowie.

Toksyczny bisfenol-A

Skupię się na jednej substancji, choć pewnie w opakowaniach plastikowych jest ich zdecydowanie więcej – ta jedna została jednak najlepiej poznana. Substancją tą jest BPA, czyli bisfenol A. Jest składnikiem części samochodowych, telefonów komórkowych – i oczywiście plastikowych opakowań. Podejrzewam, że nikt z Was świadomie zajadałby się elementami telefonu – no właśnie, a w żywności przechowywanej w plastikowych opakowaniach też mamy styczność z tym BPA….

Bisfenol A powoduje zaburzenia w układzie endokrynologicznym, w tym wpływa na tarczycę. Z czasem te zaburzenia prowadzić mogą do otyłości. Co ważne, działanie tej substancji jest możliwe już w okresie ciąży. Dla przykładu – jeśli przyszła mama pije np. wodę mineralną z butelki, do produkcji której użyto bisfenolu A, powstaje ryzyko zakłócenia prawidłowego rozwoju płodu. Dodatkowo może pojawić się – już w łonie matki – predyspozycja do otyłości w wieku dziecięcym, dorosłym – po narodzeniu komórki organizmu dziecka będą miały informację, że należy jeść więcej, niż potrzeba. Z “zaprogramowaną metabolicznie” otyłością człowiek może się zmagać przez całe życie – jako, że organizm będzie nieumiejętnie gospodarował energią i niepotrzebnie ją magazynował.

Badania przeprowadzone na University of California w Irvine wykazały, że bisfenol A oraz inne jemu podobne związki (nazwane przez badaczy”nadwagogenami”), powodują zaburzenia w gospodarce tłuszczowej organizmu także poprzez stymulujący wpływ na aktywność i namnażanie adipocytów (komórek tłuszczowych) – a to z kolei skutkuje otyłością. Wykazano również, że BPA już w niewielkim stężeniu w organizmie przyczynia się do szybszego rozwoju zmian nowotworowych. I to, co powinno zwłaszcza panów zainteresować: BPA ma działanie antyandrogenne – blokuje pracę głównych hormonów męskich. Cząsteczki bisfenolu A zachowują się w organizmie trochę jak żeński hormon – estrogen. Mogą więc mieć wpływ na zmniejszenie poziomu testosteronu w organizmie, płodność, a także sferę seksualną.

Na chwilę obecną ciężko jest przeskoczyć nam temat opakowań, w jakie już na etapie produkcji pakowana jest żywność. I tak na przykład kupujemy wędlinę ze wspaniałym składem, ale… w opakowaniu plastikowym, z którego migrują do pożywienia przeróżne substancje. Podobnie np. nabiał (który jest niezwykle podatny na przemiany chemiczne). Mleko w plastikowych butelkach (bardzo rzadko widuje się w szklanych). Idealnym rozwiązaniem jest kupowanie wędlin np. w sklepikach mięsnych na wagę, ale z kolei tam zazwyczaj nie ma podanych list składników. A może by tak… Gdyby w prawie żywnościowym dodano zapisek, że także w żywności wieloskładnikowej, sprzedawanej na wagę, producent miałby obowiązek podawać skład… Wybór byłby o wiele prostszy.

Poniżej znajdziecie symbole tworzyw sztucznych:

Jak można zminimalizować użycie najbardziej szkodliwych plastików?

• do przechowywania żywności stosujmy tylko plastiki oznaczone cyfrą 2 (HDPE) i 5 (PP – polipropylen).
• w mikrofalówce NIE PODGRZEWAJMY żywności w opakowaniach z grupy 7 – zawierają one bisfenol A – a mikrofale intensyfikują proces przenikania ich do żywności
• Do opakowań z 7 grupy nie wlewajmy także gorących płynów i nie zmywajmy w zmywarkach. A najlepiej w ogóle nie używajmy 🙂
• butelki PET z napojami chrońmy przed działaniem promieni słonecznych – poddane promieniowaniu UV słońca potrafią wydzielać szkodliwe toksyny do znajdującego się w niej napoju.
• butelek PET nie używajmy kilkakrotnie – opakowanie takie, nawet po dokładnym umyciu, może wydzielać toksyczne związki przy ponownym użyciu.
• i oczywiście – jak najwięcej pakujmy w pojemniki szklane i papier. Wracając ze sklepu, przekładajmy produkty w papier lub pod szkło

Pamiętacie, że wiele składników tworzyw sztucznych nigdy nie była badana i strach się bać, jaki jeszcze wpływ na ludzki organizm mogą mieć. Pewne jest jednak, że wszystkie kumulują się, łączą i mogą szkodzić także następnym pokoleniom.