Rodzaje mąk i ich zastosowanie

Czy podczas zakupów zdarzyło Wam się, że zastawialiście się nad tym, czy rodzaje i typy mąk mają znaczenie? Jeśli tak, to po przeczytaniu tego artykułu będziecie już wiedzieć, jaką mąkę wybrać!

Czym są typy mąk?

Wyobraźcie sobie, że idziecie na zakupy, a tam - mąka typu 500, 650, 2000... I wtedy pewnie sobie myślicie - co oznaczają te numery mąk? Już wyjaśniam! Cyferki to tak zwane typy mąk, które są powiązane z zawartością popiołu, czyli składników mineralnych.

• Im typ mąki jest niższy, tym jest ona bielsza i tym mniej ma składników mineralnych.
• Im typ mąki jest wyższy, tym tych składników jest więcej, a mąka ciemniejsza.

Przykładowo, mąka typu 450 zawiera 0,45% popiołu (składników mineralnych), a typ 2000 - już 2%.

Każdy typ mąki nieco inaczej "sprawuje się" w wypiekach.

Jaką mąkę wybrać?

• mąka tortowa nadaje się super do wypieków i tortów,
• krupczatka do kruchych ciast, luksusowa (czyli mąka typu 550) do np. ciast drożdżowych.,
• typy 650 i 750 super sprawdzą się przy pieczywie, a typ 1850 - czyli mąka graham - do pieczywa pełnoziarnistego.

Wśród mąk żytnich, mąka jasna (typ 580) i sitkowa (typ 1400), sprawdzą się przy pieczywie (jasna też przy makaronach), mąka pytlowa typ 720 i razowa typ 2000 nadają się do pieczywa, ale też na zakwas na żur.

Mąka pełnoziarnista czy biała – którą z nich wybrać i dlaczego?

Czym różni się mąka pełnoziarnista od białej?

Proces produkcji mąk:

Mąka pełnoziarnista powstaje poprzez zmielenie całego ziarna, w tym otrębów (warstwa zewnętrzna) i zarodka (najbardziej odżywcza część). W przypadku mąki białej usuwa się otręby i zarodek, pozostawiając tylko bielmo, które jest mniej bogate w składniki odżywcze.

Wartości odżywcze mąk:

Mąka pełnoziarnista zawiera więcej błonnika, witamin (zwłaszcza z grupy B), minerałów (np. magnezu, żelaza) i antyoksydantów. Mąka biała jest uboższa pod względem wartości odżywczych, choć może być wzbogacana w niektóre składniki, aby częściowo zrekompensować ich straty podczas procesu rafinacji.

Indeks glikemiczny mąki:

Mąka pełnoziarnista ma niższy indeks glikemiczny (IG), co oznacza, że po jej spożyciu poziom cukru we krwi rośnie wolniej i jest bardziej stabilny. To ważne dla osób z cukrzycą lub dbających o utrzymanie zdrowej wagi. Mąka biała, o wyższym IG, może powodować szybkie skoki cukru we krwi, co sprzyja napadom głodu.

Różnice między mąką białą, a pełnoziarnistą - podsumowanie

Wybór między mąką pełnoziarnistą a białą zależy od Twoich potrzeb i celu kulinarnego:

• Jeśli zależy Ci na zdrowiu i dostarczaniu organizmowi wartości odżywczych, wybierz mąkę pełnoziarnistą – zwłaszcza do wypieku chleba, placków czy naleśników.
• Jeśli przygotowujesz lekkie ciasta, biszkopty lub chcesz uzyskać delikatną konsystencję wypieków, wybierz mąkę białą, ale stosuj ją z umiarem.
• Rozwiązaniem pośrednim może być mieszanie obu rodzajów mąki – to pozwala zachować równowagę między smakiem, a wartością odżywczą.

Zdrowe zamienniki mąki pszennej

O tych z Was, którzy nie są zwolennikami mąki pszennej lub zwyczajnie nie mogą jej jeść, też pamiętam! Ograniczanie glutenu to temat, który w ostatnich latach szczególnie zyskuje na popularności. Ze względów zdrowotnych, alergii pokarmowych czy chęci lżejszego jedzenia - coraz więcej osób decyduje się na znalezienie zamienników mąki pszennej. Wtedy pojawia się pytanie: jaką mąkę wybrać?

Jak znaleźć produkt, z którym też będzie można piec, robić naleśniki, zabielać sosy itp? Z ratunkiem przychodzi m.in.:

• mąka kokosowa - dobra mąka bezglutenowa np. do omletów i pieczenia ciast,
• migdałowa - mąka bezglutenowa do panierek i wypieków,
• z cieciorki - mąka bezglutenowa do placków, naleśników i zagęszczania zup i sosów,
• ryżowa - mąka bezglutenowa do zagęszczania zup i sosów,
• jaglana - mąka bezglutenowa do naleśników i gofrów oraz do zagęszczania zup i sosów,
• gryczana - mąka bezglutenowa do pieczenia chleba oraz przygotowania naleśników.

Pamiętajcie, że chleby czy ciasta, które są pieczone na mąkach bezglutenowych, nie wyrosną tak ładnie, jak te przygotowane np. na mące pszennej . To właśnie gluten odpowiada w największej mierze za rośnięcie ciasta. Takie mąki mogą też przysporzyć więcej "emocji" w kuchni - są trudniejsze w użytkowaniu i czasami trzeba wykonać kilka podejść, aby znaleźć w nich "złoty środek" i aby w końcu dany wyrób wyszedł.

Już wiecie, jaką mąkę wybierać, to teraz czas na wybranie najlepszego sosu pomidorowego do makaronu! (klik)